Aerozoloterapia

Aerozoloterapia – co to takiego?

Aerozoloterapia to sposób leczenia w którym wykorzystuje się aerozol, czyli zawiesinę cząstek płynu lub cząstek stałych w środowisku gazowym. 

Stosowanie leku w postaci aerozolu umożliwia jego dotarcie bezpośrednio do układu oddechowego.

Aerozoloterapia, czyli inhalacje bądź nebulizacje, najczęściej wykorzystywana jest w leczeniu różnych schorzeń dróg oddechowych takich jak: astma, przewlekłe zapalenia oskrzeli oraz mukowiscydoza czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Z powodzeniem można ją stosować także w profilaktyce dolegliwości układu oddechowego w celu nawilżenia czy oczyszczenie dróg oddechowych. Wówczas stosuje się inhalacje na bazie soli fizjologicznej.

Zalety leczenia inhalacjami:

• Lek trafia bezpośrednio do dróg oddechowych tam gdzie ma oddziaływać.
• Dawka leku jest znacznie mniejsza i tym samym jego działanie uboczne zostaje zminimalizowane.
• W zaostrzeniach choroby, inhalacje dają szybki efekt terapeutyczny.
• Można podawać kilka leków jednocześnie.
• Można stosować u niemowląt, dzieci jak i dorosłych.Polega ona na wdychaniu rozpylanego w postaci mgiełki środka leczniczego za pomocą nebulizatora (inhalatora). Dzięki temu lek trafia bezpośrednio do dróg oddechowych co sprawia, że działa on szybciej.

Najczęściej stosuję się następujące leki:

• rozszerzające oskrzela,
• upłynniające wydzielinę z oskrzeli tzw. ułatwiające  odkrztuszanie,
• działające przeciwzapalnie (sterydy),
• roztwory soli izotonicznej,
• roztwory soli fizjologicznej (w profilaktyce oraz jako rozpuszczalnik do niektórych leków podawanych drogą nebulizacji)
• antybiotyki
  

Pamiętajmy, że po inhalacji lekami sterydowymi należy dobrze wypłukać usta, a jeśli używana była maseczka na twarz to powinniśmy przemyć twarz ciepłą wodą. Pozwoli to nam uniknąć nadkażeń grzybiczych.

Kiedy stosuje się nebulizacje, kiedy nie powinno się jej wykonywać?

Wskazania przy chorobach oskrzeli i płuc:

• astma oskrzelowa,
• przewlekłe i nawracające zapalenia oskrzeli,
• rozstrzenia oskrzeli,
• mukowiscydoza - postać płucna,
• stany po zapaleniach płuc - szczególnie po przewlekłych lub ze skłonnością do nawrotów, 
• zakażenia grzybicze układu oddechowego,
• stany przed i po zabiegach chirurgicznych w obrębie dróg oddechowych.
  

Wskazania przy chorobach górnych dróg oddechowych:

• przewlekły nieżyt nosa i gardła: zanikowy, naczynioruchowy oraz przerostowy (w fazie początkowej),
• przewlekłe, nieswoiste stany zapalne nosa, gardła i krtani z obecnością wydzieliny, 
• alergiczny nieżyt nosa,
• nawracające i przewlekłe stany zapalne zatok przynosowych,
• przewlekły nieżyt krtani: zanikowy, przerostowy oraz stany wyczerpania głosowego,
• grzybice jamy ustnej, gardła i krtani, 
• stany pooperacyjne, np. po resekcji przegrody nosa, usunięciu polipów, zabiegach w obrębie nosa i zatok obocznych.
  

Przeciwwskazaniem do stosowania nebulizacji są:

• przewlekłe choroby układu oddechowego (np. gruźlica, nowotwory),
• stany wymagające leczenia operacyjnego w obrębie nosa i krtani,
• chorzy, u których stwierdza się dodatkowo objawy niewydolności krążenia i niewydolności oddechowej,
• krwawienia z dróg oddechowych.
  

W profilaktyce z powodzeniem można stosować nebulizację u osób, które są narażone na częste przebywanie w pomieszczeniach, gdzie jest suche powietrze (klimatyzacja, ogrzewanie) co powoduje przesuszenie naszych śluzówek. Przesuszone są bardziej poddane na infekcje. Wtedy stosuje się inhalację z użyciem samego roztworu soli fizjologicznej, która ułatwia oczyszczanie i usuwanie zalegającej wydzieliny. Ma działanie nawilżające i regenerujące nasz nabłonek, a tym samym powoduje lepsze jego ukrwienie, co sprawia, że staje się on odporniejszy na drobnoustroje.

Nebulizator - co to takiego?

Jest to urządzenie, które rozpyla lek w postaci mgiełki zawierającej krople odpowiedniej wielkości za pomocą sprężonego powietrza lub ultradźwięków. Składa się z kilku części; maseczki do twarzy lub ustnika, pojemnika na lek oraz przewodu, który łączy się z inhalatorem. 

Przy wyborze nebulizatora ważną rolę odgrywa wielkość cząstki, która powinna być uzależniona od schodzenia. I tak przy wielkości kropli do 8 µm lek wchłonie się w górnych drogach oddechowych np. nos czy gardło, a od 2 do 5 µm, lek wchłonie się najszybciej w obrębie tchawicy i oskrzeli, a przy wielkości kropli od 0,5 do 2 µm – w pęcherzykach płucnych.

Z uwagi na różnorodność schorzeń i wymagań odnośnie podawanych substancji leczniczych bardzo ważne jest właściwe dopasowanie sprzętu do potrzeb pacjenta. O wyborze leków i sposobie leczenia decyduje lekarz.