Bielactwo

Bielactwo, czyli inaczej albinizm jest specyficznym defektem, który polega na braku pigmentu w oczach, skórze i włosach. Brak melaniny (brakującego barwinka) może ujawniać się od urodzenia - bielactwo wrodzone, bądź może być widoczny znacznie później -bielactwo nabyte. Wrodzony typ albinizmu dzielimy na bielactwo uogólnione oraz częściowe.

Choć do tej pory nie są znane przyczyny albinizmu, to przypuszcza się, że czynnikami determinującymi powstanie choroby jest dziedziczność oraz zaburzenia ogólnych mechanizmów odpornościowych.

Dolegliwości

Bielactwo nie wywołuje u chorego żadnego bólu, jednakże pojawiają się charakterystyczne białe plamy na skórze. Plamy te bardzo często mają brzegi o ciemnym zabarwieniu. Szczególnie rzucają się w oczy przy śniadej cerze. Plamy te mają tendencję do rozprzestrzeniania się.

U osób z wrodzonym albinizmem niekiedy cała skóra jest biała. Oprócz tego albinosi mają białe włosy, brwi oraz rzęsy. Tęczówki oczu u albinosów zazwyczaj są czerwone (bardzo rzadko niebieskawe).

Ryzyko zachorowania

Według lekarzy ryzyko zachorowania na albinizm wzrasta u osób, które cierpią na różne schorzenia tarczycy albo cukrzycę. Ryzyko to wzrasta również u ludzi u których pojawiają się różnorodne kłopoty z układem odpornościowym.

Możliwe następstwa i powikłania

Same plamy nie stanowią żadnego większego zagrożenia dla zdrowia osoby chorującej na bielactwo. Jednakże odbarwione miejsca są szczególnie narażone na działania promieni słonecznych. Z tego powodu konieczne jest używanie specjalnych kremów czy balsamów z filtrem UV.

Mimo wszystko, plamy te, nie są zbyt niebezpieczne. Największym problemem jest to, że bardzo szpecą skórę. W związku z tym u osób z albinizmem bardzo często obserwuje się pogorszenie samopoczucia, utratę pewności siebie, niekiedy nawet depresję.

Jak leczyć bielactwo nabyte?

Nie ma dotychczas skutecznego leczenia bielactwa nabytego. Stosuje się różne terapie:

Fotochemioterapia - najczęściej zalecana metoda (wykorzystywana też w leczeniu łuszczycy). Polega na naświetlaniu skóry promieniowaniem UV o odpowiedniej długości fal, po doustnym przyjęciu leku dodatkowo uwrażliwiającego skórę na to promieniowanie. Leczenie trwa wiele miesięcy, a korzystne wyniki uzyskuje się tylko w części przypadków. Poza tym stosowanie przewlekłe tych leków doustnych wymaga okresowych badań krwi monitorujących przede wszystkim czynność wątroby. Nierzadko uzyskuje się tylko częściową repigmentację, co nie zawsze daje zadowalający efekt kosmetyczny.

Wyciąg z dziurawca - leczenie prowadzone może być tylko i wyłącznie pod kontrolą lekarza. U dzieci zaleca się stosowanie go doustnie i/lub zewnętrznie z ewentualnym naświetlaniem skóry promieniowaniem UV. Nieprawidłowe leczenie może spowodować poparzenia skóry. Niektórzy dermatolodzy stosują dodatkowo leki uspokajające.

Z najnowszych prób leczenia bielactwa wymienić można prowadzone w niektórych ośrodkach autoprzeszczepy naskórkowe. Zabieg polega na przeszczepianiu cieniutkich płatków naskórkowych pacjenta z okolic skóry zdrowej na plamy bielacze. Nie jest to także metoda dająca doskonałe wyniki, ale w części przypadków uzyskano repigmentację.

U chorych, u których próby ponownej pigmentacji były nieudane, a bielactwo stanowi ich duży defekt kosmetyczny, można pokusić się o całkowite pozbawienie pacjenta barwnika skóry - za pomocą środków farmakologicznych.

Jeżeli zmiany bielacze są drobne, pozostaje jedynie maskowanie ich odpowiednim makijażem.

Latem plamy bielacze powinno się zabezpieczać preparatami całkowicie blokującymi wpływ promieniowania słonecznego (kremy z filtrami o wysokim wskaźniku ochrony), aby zapobiec ich oparzeniu.

Pierwszy sygnał

Zdarza się, że bielactwo nabyte jest poprzedzone pojawieniem się jednego lub kilku znamion Suttona. Są to typowe, komórkowe znamiona barwnikowe, otoczone rąbkiem odbarwionej skóry. Odbarwienie to zwykle szerzy się obwodowo, a znamię ulega spłaszczeniu albo nawet zanika. Odbarwione ognisko może pozostać albo ulec stopniowo samoistnej repigmentacji, aż do uzyskania zabarwienia skóry zdrowej.
U części osób jednocześnie z pojawieniem się znamion Suttona lub po jakimś czasie ujawnia się bielactwo nabyte. Znamiona te najczęściej występują u dzieci albo osób młodych. Zwykle też umiejscawiają się na tułowiu. Zanikanie barwnika jest spowodowane najprawdopodobniej procesami autoimmunologicznymi.

Bielactwo rzekome

W terminologii medycznej używa się także określenia "bielactwo rzekome". Chodzi tu o zjawisko występujące podczas leczenia łuszczycy oraz w przebiegu łupieżu pstrego.
Po wyleczeniu ognisk łuszczycy, zwłaszcza preparatami o działaniu redukującym, głównie zawierającymi cygnolinę, w otoczeniu zanikających zmian łuszczycowych pojawiają się przebarwienia wywołane działaniem leku. W efekcie miejsca po zmianach łuszczycowych robią wrażenie plam odbarwionych.
W łupieżu pstrym natomiast (powierzchowna grzybica umiejscowiona głównie na skórze tułowia) pod wpływem promieni słonecznych w miejscach grzybicy powstają rzekome odbarwienia z naturalnym pod wpływem słońca przebarwieniem skóry zdrowej. Związane jest to z przejściowym zahamowaniem produkcji melaniny przez substancje produkowane przez grzyba wywołującego to schorzenie.