Celiakia jest to schorzenie polegające na
występowaniu zaburzeń trawienia i wchłaniania jelitowego związanych z
nietolerancją glutenu zawartego w zbożach.
Gluten jest białkiem
występującym w ziarnach pszenicy, jęczmienia i ryżu, co oznacza, że
dieta chorego nie może zawierać wielu podstawowych produktów
spożywczych, takich jak, na przykład, chleb czy rozmaite płatki
śniadaniowe, a także potraw w rodzaju pizzy czy makaronu.
Na celiakię
choruje się zwykle przez całe życie, obserwuje się ją u osób
genetycznie na nią podatnych, a jedyna jak dotąd terapia polega na
całkowitym wyeliminowaniu z diety glutenu. Szacuje się, że na chorobę tę
cierpi ponad 1 milion Europejczyków.
Choroba atakuje głównie
jelito cienkie. W razie spożycia pokarmu zawierającego gluten, pobudzone
zostają komórki odpornościowe w jelicie cienkim, co w konsekwencji
prowadzi do stanu zapalnego i uszkodzenia miejscowego organu. W ten
sposób zakłócony zostaje prawidłowy proces trawienia i wchłaniania
pokarmów. W przypadku choroby nie leczonej, efektem mogą być poważne
komplikacje zdrowotne - utrata masy ciała, pojawienie się różnego
rodzaju niedoborów, jak na przykład anemii, a także inne problemów,
m.in. biegunki.
Objawy nie leczonej celiakii mogą być różne, w
zależności od człowieka, co więcej, nie zawsze dotyczą one układu
trawiennego, co może nieraz utrudnić diagnozę. Pacjenci stosujący dietę
bezglutenową jeszcze przed dokładnym zbadaniem ich przez
gastroenterologa, narażają się na błędną diagnozę lub późne wykrycie
choroby.
Dokładne przyczyny celiakii i jej konsekwencje dla zdrowia bada obecnie kilka zespołów ekspertów.