MENU...
Facebook

Nalewki z babcinej apteki

Niegdyś niemal w każdym domu można było spotkać nalewki na bazie ziół, owoców, roślin. Dziś lecznicze nalewki kojarzą się nam głównie z tymi na aptecznej półce. Gdzieś na przestrzeni lat przyrządzane według starych przepisów nalewki na ziołach, kwiatach, owocach prawie znikły.

Nalewki mają dobroczynne działanie na nasz organizm, dobry smak, wygląd i zapach. Znajdujące się w owocach i innych częściach roślin substancje biologicznie czynne pomagają w przywracaniu prawidłowego funkcjonowania organizmu, zapobiegając powstawaniu chorób i wspomagając jego siły obronne.

Różnorodne likiery i nalewki lecznicze na bazie alkoholu są bardzo smacznym napojem, którym można poczęstować gości czy też rozkoszować się ich smakiem w długie zimowe wieczory.

Domowe nalewki mają od 30 do 70% alkoholu, a ich przyrządzanie kiedyś było ceremonią. Zioła mieszano według przekazywanych z pokolenia na pokolenie przepisów.

Jeśli sami macie ochotę i czas, przyrządźcie sobie nalewkę.

Warto wiedzieć jak je kiedyś robiono.

Najpierw zebrane owoce wieszano nad spirytusem lub zalewano okowitą. Zaszpuntowane beczki z zawartością przechowywano w piwnicach, wystawiano na słońce lub przechowywano w specjalnie wykopanych dołach i zasypywano ziemią. Beczki musiały tak przeleżeć od kilku miesięcy do trzech lat. Następnie rozlewano nalewkę do butelek, ale z degustacją czekano jeszcze pół roku. Każdą biesiadę rozpoczynał kieliszeczek piołunówki na apetyt.

Może jednak warto odnaleźć stare zakurzone przepisy i samemu przygotować trunek bez konserwantów i innej chemii, unikalny, smaczny, a także leczniczy.

Na początek kilka przydatnych rad:

  • Pamiętajmy że od surowca zależy jakość naszej nalewki. Owoce muszą być dojrzałe, ale jędrne i nieuszkodzone.
  • Nalewki  i likiery robi się na spirytusie wymieszanym z wódką w proporcji 1:1.
  • Nigdy nie zalewamy składników słabą wódką. 
  • Wypełniony do ¾ wysokości składnikami słój dopełniamy alkoholem tak, aby dokładnie przykrywał wszystkie owoce. 
  • Proces wytrawiania owoców musi przebiegać w szczelnie zamkniętym naczyniu przez ściśle określony czas. 
  • Nalewka tym lepiej smakuje im dłużej stoi.
  • Czas leżakowanie zaczynamy odliczać po zlaniu, przefiltrowaniu i przelaniu do butelek. 
  • Gotowe nalewki powinny być szczelnie zamknięte i przechowywane w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu. 

Poniżej podajemy cały zestaw nalewek na różne dolegliwości.

Wytrawna Wiśniówka- rozgrzewa

Składniki: 1,5 kg wiśni, 20 dag cukru, 0,5 l  spirytusu 95 %, 0,5 l wódki 40 %

Wiśnie opłucz, wydryluj, wsyp do słoja, dodaj kilka pestek i cukier, zalej spirytusem i odstaw na 6 tygodni. Nalew zlej do innego naczynia, zamknij, odstaw. Owoce zalej wódką i maceruj około 3 tygodni, ponownie wytworzony nalew zlej, a owoce odciśnij, połącz wszystkie płyny i przefiltruj. Rozlej nalewkę do butelek, dokładnie zamknij, odstaw na 6 miesięcy. Według tego przepisu można przygotować także nalewkę czereśniową.
   
Brzoskwiniowa- na serce i układ krwionośny

Składniki : 1 kg brzoskwiń, 50 dag cukru, 4 szklanki wódki, 1 szklanka spirytusu, laska wanilii.

Brzoskwinie umyj, osusz, przekrój na pół, ułóż  w słoju, dodaj rozciętą wanilię, zasyp cukrem, przykryj, zostaw na noc. Dodaj 3 nasionka z rozbitych pestek, zalej brzoskwinie wódką i spirytusem, szczelnie zamknij, pozostaw na 3 tygodnie na słońcu, często potrząsając słojem. Zdejmij słój z owocami ze słońca, odstaw jeszcze na 2 tygodnie w ciepłe, ale nienasłonecznione miejsce, zlej płyn, dokładnie przefiltruj, zlej do butelek, odstaw na pół roku. Owoce z nalewki można wykorzystać do deserów, sałatek owocowych czy dekoracji.
   
Agrestowa z wanilią- wzmacnia

Składniki: 1 kg agrestu, 0,75 czystej wódki, 0,25 spirytusu, 40 dag cukru, kawałek korzenia imbiru, laska wanilii.

Dobrze dojrzały agrest przebierz, dokładnie opłucz, osącz, usuń ogonki i szypułki. Wsyp do szklanego słoja, lekko rozgnieć tak, by owoce popękały. Dodaj cukier laskę wanilii, obrany imbir i alkohol. Słój szczelnie zamknij, odstaw na miesiąc w jasne, ciepłe miejsce. Po tym czasie płyn zlej, przecedź przez sito i rozlej do butelek. Butelki zamknij, zalakuj i wynieś na 6 miesięcy do piwnicy albo w inne ciemne, chłodne miejsce.
   
Malinowa-przeciwgorączkowa

Składniki : 50 dag malin, 0,5 l spirytusu, 0,5 l wody, 15 dag cukru

Maliny przebierz, oczyść. Wsyp do szklanego słoja, lekko rozgnieć, zalej spirytusem. Słój zamknij, odstaw na 3 tygodnie w ciepłe miejsce. Po tym czasie zlej płyn znad owoców, przecedź do przez sito wyłożone bibułą. Z wody i cukru ugotuj syrop przestudzony dodaj do alkoholu, odstaw na tydzień. Przefiltruj, rozlej do butelek. Nalewka powinna dojrzewać 6 miesięcy.
   

Nalewka miętowa- przy problemach z trawieniem

Składniki : kilka gałązek mięty, 1/2 litra spirytusu, 1/2 litra przegotowanej wody z rozpuszczonym w niej cukrem, skórkę z cytryny

Do szklanego słoja włożyć skórkę z cytryny, kilka gałązek mięty, dodać 1/2 litra spirytusu i 1/2 litra przegotowanej wody z rozpuszczonym w niej cukrem. Odstawić na minimum 4 tygodnie po czym przecedzić.
   
Nalewka orzechowa- przy zatruciach pokarmowych

Składniki : Pół szklanki niedojrzałych, pokrojonych orzechów włoskich (z zielonymi łupinami), 0,4 litra 70% spirytusu

Pół szklanki niedojrzałych, pokrojonych orzechów włoskich (z zielonymi łupinami) zalać 0,4 litra 70% spirytusu, odstawić w szklanym naczyniu na 14 dni. Przecedzić i przelać do butelek. Stosować ok. 1 ml nalewki rozcieńczonej w niewielkiej ilości wody.
   
Nalewka z czarnego bzu- na przeziębienie

Z czarnego bzu możemy robić dwie lecznicze nalewki — obydwie skuteczne w przeziębieniach.

Pierwszą przygotowujemy wiosną, kiedy na krzewach rozwijają się kwiaty — białe baldachy. Wówczas 5 dużych baldachów zalewamy 1 litrem dobrego białego wina. Nalewka może stać dwa, trzy tygodnie. Po tym czasie zalewamy ją i wyciskamy przez gazę. Przechowujemy w ciemnych butelkach.

W końcu lata dojrzałe jagody czarnego bzu, po oczyszczeniu z zielonych części, zalewamy wódką lub spirytusem pamiętając o zachowaniu proporcji: na 0,5 kg jagód — 1 szklanka wódki. Po tygodniu wyciskamy przez płótno. Przechowujemy w ciemnych butelkach lub w ciemnym miejscu. Pijemy w okresie przeziębienia 30—40 kropli 3 razy dziennie z wodą lub herbatą.
   

Nalewka z szyszek chmielu- oczyszcza płuca

Szyszki chmielu można kupić w sklepie zielarskim. 50 g szyszek zalać szklanką 70% spirytusu. Odstawić na 10 dni, przecedzić. Pić trzy razy dziennie po łyżeczce.
   
Zwolennicy tych trunków i ich producenci podkreślają ich walory zdrowotne i smakowe. Jednak pod warunkiem, że pije się je w niewielkich ilościach – najwyżej dwa małe kieliszki. Oczywiście nalewki nie nadają się do podawania leczniczo dzieciom. Nie powinno się też spożywać ich przy stosowaniu lekarstw.

Jak każdy lek który ma służyć naszemu zdrowiu rozkoszujmy się naszymi nalewkami z rozwagą tak aby nie przesadzić z tym leczeniem.
   

    Pan Bóg człowieka z gliny
    Ulepił roztropnie,
    Aby za dużo nie pił-
    Bo wtedy rozmoknie.